Opmerkingen van het Graetheidecomité over de Speerpuntennotitie voor de Gebiedsvisie Omgeving Chemelot
De provincie is in 2020 gestart met het opstellen van een Gebiedsvisie voor de omgeving van Chemelot. Dat begint met het maken van een Speerpuntennota. De tekst van de speerpuntennota vindt u op de website van de provincie. Klik hier om die te lezen.
Elke goede visie begint met dromen en ambitie, zo wordt in de inleiding opgemerkt. Echter, die dromen en ambities moeten realistisch zijn en uitgaan van de mogelijkheden, wenselijkheden en beperkingen van het betrokken gebied. Een gebied dat nu al veel meer bebouwd is dan het gemiddelde in Nederland (35 % versus 11 %). Om dezelfde bebouwingsdichtheid te realiseren als het Nederlands gemiddelde zou 2/3 van de huidige bebouwing weg moeten. Het is niet in te zien waarom bij een krimpend bevolkingsaantal meer buitengebied bebouwd zou moeten worden. Een algemeen uitgangspunt voor de gebiedsvisie zou dan ook moeten zijn dat verdere bebouwing in het buitengebied, maar ook in de stad-landzone, niet toegestaan is. Verder zou een uitgangspunt moeten zijn dat verbetering van natuur en leefomgeving de hoogste prioriteit heeft. Hier moet een achterstand van 50 jaar ingehaald worden als we het vergelijken met bv. het Geleenbeekdal. In dit kader zou het goed zijn de reeds lang geplande ecologische verbindingszone tussen het Maasdal en het Limbrichterbos bij de speerpunten te noemen.
De geformuleerde ambities op economisch gebied baren ons grote zorgen. Er wordt uitgegaan van een groei van 5000 arbeidsplaatsen bij Chemelot in de komende 10 jaar. Ook wordt een groei van de Campus met 4000 - 6000 arbeidsplaatsen genoemd. En dan nog vele indirecte banen als gevolg hiervan. Niet duidelijk is waar deze cijfers op gebaseerd zijn. In Provinciale Staten werd nog in maart jl. uitgegaan van een groei van de Campus met 1800 mensen in de komende 10-20-jaar. De directeur van de Chemelotcampus houdt er zelfs rekening mee dat Chemelot over 10 jaar 3 keer zo groot is dan nu. Hij acht een groei met 16000 mensen mogelijk. Naar de mening van het Graetheidecomité is de voorgestelde groei in dit gebied zeer onwenselijk. Naar ons idee moet uitgegaan worden van het Masterplan van DSM dat stelt dat alleen bedrijven met een duidelijke toegevoegde waarde voor het realiseren van de duurzaamheidsambitie van Chemelot worden toegelaten. Het realiseren van die duurzaamheidsambitie moet voor de hele regio prioriteit hebben boven andere industriële ontwikkelingen. De transitie naar een klimaatneutrale circulaire economie bij Chemelot zal onoverkomelijk leiden tot meer bedrijvigheid en overlast (meer verkeer). De regio nog verder belasten met activiteiten die niet bijdragen aan het overleven van de huidige bedrijven op Chemelot is niet wenselijk.
In dit kader is het ook van belang dat gezien de bevolkingskrimp in West-Europa veel nieuwe medewerkers van elders (China, India, Oostblok) moeten worden aangetrokken. Om in de regio activiteiten op te zetten waarvoor het overgrote deel van de werknemers uit het verre buitenland moet komen is onwenselijk. Als deze activiteiten beter over de wereld gespreid worden is dat voor iedereen van voordeel. Dat geldt met name voor research en ontwikkelingsactiviteiten die niet in het kader staan van verduurzaming van het huidige Chemelot. Die kunnen veel beter elders plaatsvinden. Het Graetheidecomité zou graag zien dat bij de economische visie uitgegaan wordt van het Masterplan van Chemelot en van de beperkingen aan ruimte in de regio.
Tenslotte moeten we nog opmerken dat er in de notitie veel wollig en opgeblazen taalgebruik gehanteerd wordt. Te pas en te onpas worden woorden als excellent, uniek, innovatief, uithangbord enz. gebruikt. Een voorbeeld is de zin over “snelle, comfortabele, innovatieve en duurzame fietsverbindingen”. De bewoners van Graetheide zouden al tevreden zijn met een gewoon ouderwets fietspad langs de Oude Postbaan.
