Gemeenteraadsverkiezingen 2010: kiezen voor een groene Graetheide

In het kader van de gemeenteraadsverkiezingen 2010 heeft het Graetheidecomité ideeën uitgewerkt met betrekking tot de ontwikkeling van het groene gebied dat gelegen is in de gemeenten Sittard-Geleen en Stein en dat ruwweg begrensd wordt door de N297, de N295, de Urmonderbaan en het Julianakanaal (in het volgende wordt dit gebied aangeduid als Graetheide). Uitgangspunt bij onderstaande voorstellen is de Regiovisie Westelijke Mijnstreek 2009 en met name de volgende doelstelling in deze visie:

De compromisloze keuze voor het landschap leidt tot het principe dat het landschap minimaal dezelfde omvang behoudt en dat woningbouw en bedrijvenontwikkelingen binnen het bestaande bebouwde gebied moeten blijven. Het principe heeft een ‘hardheidsclausule’ die ruimte geeft aan de uitzondering, als sprake is van een ontwikkeling van essentieel belang voor de realisatie van de speerpunten.(blz.19 van de Regiovisie).

Indien sprake is van ontwikkelingen die van essentieel belang zijn voor de speerpunten uit de Regiovisie moeten deze echter niet automatisch in het bovengenoemde groene gebied gerealiseerd worden, maar moet eerst een objectieve afweging gemaakt worden tussen alle in aanmerking komende locaties, ook buiten de regio.

De volgende projecten, die momenteel in studie zijn, zijn ongeschikt om op Graetheide gerealiseerd te worden.
* De ondergrondse energieopslag (OPAC) moet om drie redenen niet op deze locatie  komen. In de eerste plaats is het geen onderdeel van de in de Regiovisie benoemde speerpunten. (het is geen kennisintensieve innovatieve ontwikkeling). Bovendien zorgt de aanleg daarvan voor veel overlast in een gebied waar de ontgraving van de Grensmaas ook al voor logistieke problemen zorgt en is het ruimtegebruik onevenredig groot..Verder is de locatie door de nabijheid van de A2 ongeschikt. Het warme water in het bassin geeft namelijk aanleiding tot mistwolken op de A2. De argumenten tegen een OPAC die niet betrekking hebben op de locatiekeuze laten we hier onbesproken.
* Voor uitbreiding van de kenniscampus van Chemelot is, ook volgens Chemelot zelf, voldoende ruimte op het huidige terrein. Er moet dus geen ruimte op Graetheide hiervoor gereserveerd worden.
* De villawijk in Bramert-noord moet niet gebouwd worden omdat dit ten koste van het landschap gaat en niet nodig is voor de realisatie van de speerpunten. Gezien het feit dat in de komende 20 jaar 15.000 woningen in Zuid-Limburg moeten verdwijnen (volgens de aanvulling POL 2009) is beslag op het buitengebied voor nieuwbouw volstrekt overbodig. Alleen aan nieuwe eenpersoonswoningen is volgens E,til nog behoefte.
* Wat betreft de “duurzame energiecentrale Limburg” (plan GS) zijn we het met GS eens dat deze niet op Graetheide gebouwd moet worden, maar op of aansluitend aan een bestaand industrieterrein elders.

 Geheel in de lijn van de Regiovisie pleit het Graetheidecomité voor een groene invulling van het nog resterende open gebied op Graetheide. Componenten hierin zijn natuurontwikkeling, landbouw en recreatie. Doel is om hiermee de functie als “groene hart” op duurzame wijze te realiseren.
Voor de natuurontwikkeling denken wij aan een ecologische verbindingszone met een minimale breedte van 500 m, lopend vanaf de Maas via het bronnengebied van de Kingbeek en Grasbroek naar het Limbrichterbos. In deze zone, die gevarieerd ingericht moet worden,  moeten inheemse vegetatiesoorten komen. Er is ook plaats voor extensieve landbouw gecombineerd met natuur (bosjes, akkerranden enz.). De A2 en het kanaal moeten d.m.v. ecopassages voor reeën te passeren zijn. Afscherming van de weg om aanrijdingen te voorkomen en fauna uittree plaatsen (FUP’s) langs het kanaal zijn noodzakelijk. De vrije toegankelijkheid van het gebied voor de burgers uit de regio achten wij zeer belangrijk
De rest van Graetheide moet landbouwgebied blijven. Wel moet er rekening gehouden worden met de recreatieve functie van het gebied. Hiertoe dient het landschap verbeterd te worden en het zicht op ontsierende elementen door groenvoorzieningen weggenomen worden. We denken hierbij aan groengordels b.v. aan de westkant van Guttecoven en Einighausen, langs de Urmonderbaan bij Gardenz en langs de A2. Ook dienen er fiets- en wandelpaden aangelegd te worden. De onderhouds- cq inspectiepaden langs het kanaal dienen opgeknapt te worden en geschikt te worden gemaakt om in fietsroutes te worden opgenomen. Hiermee wordt het toerisme voor de omliggende dorpen gestimuleerde en aantrekkelijker gemaakt. Verder dient het bosgebied noordelijk van de Urmonderbaan bij Chemelot (Heksenberg, de Lexhy) opengesteld te worden middels wandel- en fietspaden.

Bovenstaande plannen worden onder coördinatie van de Milieufederatie verder uitgwerkt samen met IVN Land van Swentibold, Groene Taille Comité, Natuurmonumenten, de werkgroep Kingbeek, de heemkundevereniging Bicht en het Federatief Verband tegen Ontgrindingen in Born.
 

Verder vraagt het Graetheidecomité meer aandacht voor het opknappen van oude panden in de binnenstad van Sittard. De Pullestraat b.v. stond vroeger bekend als een pittoresk straatje en wordt in een reisgids uit 1949 nog geroemd, maar is nu in desolate toestand. Veel panden in die omgeving staan leeg. Ze zouden na renovatie zeer geschikt zijn voor senioren en studenten. De woningbouwverenigingen zouden hier veel meer aandacht aan moeten besteden (opkopen en renoveren van deze panden) en wat minder aan dure appartement-complexen en woningen in het buitengebied. De stad, de toerist en het buitengebied zouden er beter van worden.